8 BASAMAKLI YOGA DA NEDİR?
Yoga dediğimiz tek bir şey değil miydi? Sekiz de nereden çıktı, bu yol çok uzunmuş nasıl gideceğiz?
Yok yok korkmayın, bu yürümesi keyifli bir yol, basamaklar dimdik değil, hızla geçmek gerekmiyor. Yanında o hangi basamakta diye bakacağın kimse yok. Tam tersi yayvan ve geniş olan bu basamakların her birini özümseyerek, keyfine vararak ve rehberlerin desteğiyle ama yine de tek başına, tamamen kendi hız ve zamanınızda geçeceğiniz bir yol.
İçsel yolculuğunuzda size rehber olacak adımların üzerinden gelin beraber geçelim.
Sanskritçe isimler sizi ürkütmesin olabildiğince basit olacak. 8 Basamağın ilk iki basamağının (Yama ve Niyama) alt maddelerine dikkat! Sıralamaya bakarsanız bunlar henüz Asana yani Yoga`nın asıl bildiğimiz o hareket kısmından önce gelmekte. Yani başlayacağımız noktalar buralar…
1) YAMA ; olumsuzluklardan arınmak. Her gün her maddede göreceğiniz soruları kendinize sorabilirsiniz.
- Şiddetsizlik; hem pratik hem hayatta başta kendine sonra tüm dünyaya merhamet ve sevgi dolu olmak
Bugün herhangi bir şeye yada birine zarar verdin mi? Şefkat gösterdin mi?
- Doğruluk; tüm anlarında doğru olmak, içinde ne varsa dışa onu vermek
Bugün kendine ve çevrene doğru davrandın mı?
- Çalmamak; sadece fiziksel maddi şeyler değil, birinin izni olmadan ona ait hiçbir şeyi almamak, alanına girmemek
Bugün izinsiz olarak başkasına ait bir şeye sahip oldun mu? (geniş düşünün, haksız yol almak, enerjisini, zamanını, dikkatini çalmak dahil)
- Arzuların hakimiyeti; aşırılığa, anlık zevklere karşı uyanık olmak ve o aşırılıklara kaçmamak
Bugün bir şeyi fazla kaçırdin mi? Herhangi bir arzunun tuzağına düştün mü?
- Sahiplenmemek; cömertçe paylaşmaktan zevk almak
Bugün neleri paylaşmaktan zevk aldın?
YAMA'larla arındıktan sonra geldik NİYAMA'lara
2) NİYAMA'lar kendimizi arındırdıktan sonra açılan o alana alacağımız pozitif enerjiler gibidir
- Temizlik; saflık. Yine geniş düşünme anı. Sadece evinin, ofiste masanın temizliği değil, duygularının, düşüncelerinin, yediklerinin temizliği gibi düşünün. Ve yine sor
Bugün sağlıklı yedin mi? Düşüncelerin temiz ve saf miydi?
- Hoşnutluk, memnunluk; şikayet etmeden ama avunma alanına da girmeden tatmin olmak
Bugün zihnin nelerden şikayetçiydi?
- Sadeleşmek; tekdüzeliğe kaçmadan yalın bir yaşam sürmek
hadi geniş düşünelim :) bugün gereksiz neyi aldın? hangi karışıklığı çözdün? hangi gereksiz insanı kayatından çıkardin?
- Kendine dönmek; kendine yaklaşmak, sorunları görerek çözmek için ve kendini geliştirmek için çabalamak
Bugün kendine odaklanıp sessiz kaldın mı?
- Teslimiyet; en son bu basamağa hepsinden sonra ulaşılır
Bugün sonsuz bir teslimiyet duygusu için ne yaptın?
Bu basamaklarda ilerlendiğinde çok sağlam bir zemin hazırlamış olursunuz kendinize. Önce kendinle ilişkiniz kuvvetlenir, sonra da çevreyle, doğayla ve diğerleriyle…
3) İşte şimdi Yoga diye tanımladığımız ASANA lara ancak gelebildik
ASANA lar bedeni terbiye eder. Fiziksel olarak açılma sağlar. belli pozlarda belli duygular çözülür, sakinleşir ya da belli duygular büyür ve genişler.
Beden içindeki enerji merkezlerini (çakraları) uyarıp dengeleyen etkilerinin daha derin bir zihin-beden bağlantısı geliştirmeye katkıda bulunur.
4) PRANAYAMA nefes çalışmaları beden ve zihin arasındaki özel bir yoldur. ikisini bir araya getirmekte büyük destek sağlar.
Beden ve nefesi akord etmek gibi düşünebilirsiniz. Pratiklerinizde her nefeste bir hareket yapmaya başladığınızda bir zaman sonra nefes harekete değil, hareket nefese eşlik edermiş hissine bürüneceksiniz.
5) PRATYAHARA duyuları dış dünyadan iç dünyaya çekerek denetimini sağlamak demektir. Zihnin bir süreliğine beş duyuya tepki vermeden kalabilmesi gibi. Mesela siz konsantre olmuş pratiğinizi yaparken birini telefonunun çalması, birilerinin yüksek sesle nefes alıp verişi, salona birinin girmesi, çıkması gibi durumların sizin dikkatinizi dağıtmaması gibi düşünebilirsiniz.
6) DHRANA zihni tek bir konuya, nesneye veya düşünceye odaklamak ve odağını dağıtan diğer düşünceleri bastırmakla ilgilidir. Hedef, zihni bütünüyle seçilen bir konuda sabitlemektir. Dhāraṇā'nin amacı, zihni disipline etmek, dikkati güçlendirmek ve içsel odaklanmayı geliştirmektir. Bu aşama zihinsel dağınıklığı azaltmaya ve meditasyona hazırlanmaya yardımcı olur.
7) DHYANA , zihnin odaklanmasını, iç huzur ve dikkat ile derin bir meditatif duruma yönlenmeyi ifade eder. Dhāraṇā aşamasının ardından gelir ve zihni daha uzun süreli ve sürekli bir düşüncede veya nesnede tutmayı hedefler. Dhyāna, zihnin bütünüyle seçilen bir konuda sabitlenmiş ve sakinleşmiş bir şekilde devam ettiği bir durumdur.
Bu meditasyon aşamasında, düşüncelerin akışı yavaşlar ve zihin bir içsel sessizlik ve derinlik durumuna ulaşır.
8) SAMADHİ meditasyonun son aşamasıdır. Artık zihinde düşünce ya da nesne tamamen yok olmuş demektir. Bu halde içsel aydınlanma, evrenle bütünleşme, birlik ve kalıcı mutluluk deneyimlenir.
Amaç aslında Meditasyona ulaşmaktır gibi düşünebiliriz. Bu yolun basamaklarına bakınca hiç de acele edilmemesi gereken, öyle ‘yapılacaklar’ listelerine tikler atmak gibi olmayan bir yol olduğu anlaşılacaktır. Sindirerek ve kişinin kendi zamanında ilerleyeceği bir yoldur bu.
Dolayısıyla doğrudan 3.basamak yani Asana ya geçmek (kişinin yogaya başlarkenki tek amacının havalı ters duruşlar olması ve o pozlar arasında dolanması gibi :) ) ve sadece orada kalmak geçici fayda sağlar. Meditasyon gibi ileriki basamaklara ulaşmak hedef olmalıdır.
Bu nedenle gelin hep beraber bu basamaklarda sindirerek ve içselleştirerek ilerleyelim.